.png){kind=logo}
.png){kind=logo}
Z Sieradza do Paryża
Antoni Cierplikowski urodził się 24 grudnia 1884 roku w Sieradzu, miasteczku w centralnej Polsce. Miał 15 lat, gdy wyjechał do Łodzi i do Warszawy, by przyuczać się do zawodu fryzjera.
Do Paryża przyjechał w 1903 roku. Zatrudnił się przy tkaniu peruk w salonie pana Decoux. W listopadzie 1903 roku, podczas Katarzynek, poproszono go o pomoc w układaniu włosów klientkom. Błyskawicznie stał się ich pupilkiem, W 1904 Antoine zastąpił zagubiony kapelusz damy kapeluszem ułożonym z jej włosów. Fantazyjna fryzura zrobiła furorę. Nazajutrz wszystkie kobiety chciały być czesane przez ce petit Russe.
W salonie Calou poznał manikiurzystkę Marie-Berthe Astier. To spotkanie okazało się wkrótce decydujące dla jego przyszłości. Będąc zarówno jego żoną, jak i cenną współpracowniczką, Marie-Berthe wyróżniała się swoimi talentami menedżerskimi i wyostrzonym zmysłem biznesowym. W jej towarzystwie udał się do Londynu, by nauczyć się języka angielskiego. Jesienią 1909 roku wrócili do Paryża. Zamieszkali na Montmartre. Antoine przemierzał Paryż, czesząc aktorki, gwiazdy rewiowe i kurtyzany.
Rewolucyjne cięcie na chłopczycę
Jesienią 1909 roku wezwano Antoine’a do Théâtre des Variétés. Czterdziestotrzyletnia aktorka Éve Lavallière wracała na scenę po chorobie. Miała zagrać rolę dwudziestoczteroletniej Antoinette, w sztuce Anioł Alfreda Capusa. Wygląd Éve zdradzał jednak jej wiek. Antoine ściął jej włosy na krótko. Rewolucyjny pomysł!
Nowa kobieta
Lavallière odniosła triumf. Fryzurę nazwano à la garçonne. Nie od razu stała się modna. Dopiero zmiany społeczne i obyczajowe zachodzące podczas pierwszej wojny światowej sprawiły, że kobiety zaczęły obcinać włosy. Przejęły obowiązki walczących mężczyzn, pracowały w fabrykach, jeździły samochodami. Krótkie włosy były praktyczne.
Salon przy 5 rue Cambon
Gdy jego kariera nabrała tempa, w 1912 roku otworzył salon przy rue Cambon 5.
Antoine stworzył nowoczesny salon fryzjerski, gdzie zajmowano się kobietą kompleksowo – myto włosy, ścinano je, farbowano, czesano i układano, oferowano usługi manikiurzystki, która malowała każdy paznokieć na inny kolor, masażystki pomagającej się odprężyć i makijażystki precyzyjnie doklejającej sztuczne rzęsy zrobione z męskich włosów. Salon przy rue Cambon 5 polecał w listach do siostry Ernest Hemingway jako najlepszy w Paryżu. Czekał największe gwiazdy kina i teatru – Marlenę Dietrich, Gretę Garbo, Polę Negri, Josephine Baker, Bette Davis, Arletty, Claudette Colbert i wiele innych. To on dbał o fryzurę Kiki de Montparnasse.
Stylizował słynne kurtyzany, takie jak Mata Hari i Liane de Pougy, a także arystokratów i koronowane głowy z całego świata: królową Egiptu Nazli, królową Rumunii Marię i królową Belgii Astrid. Wallis Simpson była jedną z jego muz.
Sukcesy i praca
W 1916 roku państwo Cierplikowscy kupili podparyską posiadłość w Gravigny, gdzie wkrótce powstała też fabryka kosmetyków. Od połowy lat 20. XX wieku Produits de beauté Antoine podbijały światowy rynek. Oparte na naturalnych składnikach, w charakterystycznych biało-czarnych opakowaniach, sprzedawane były tylko w wybranych sklepach.
La Coiffure de Paris : revue professionnelle illustrée artistique, littéraire, scientifique. 30 novembre 1927.
Antoine sukcesywnie poszerzał asortyment i udoskonalał receptury. Od 1925 roku produkował pierwsze kosmetyki do opalania z linii Bain de Soleil oraz samoopalacze Orange Gelée. W 1937 roku powstały także perfumy Rue Cambon.
W Paryżu mieszkał w Szklanym Domu przy rue Saint Didier, gdzie prowadził też szkołę fryzjersko-kosmetyczną.
Wydawał tam przyjęcia, o których plotkował cały Paryż. W 1937 roku, przy 1 avenue Paul-Doumer, została wybudowana na jego zamówienie jedna z najnowocześniejszych kamienic w Paryżu.
Sława
W roku 1927 otworzył pierwszy salon w Stanach Zjednoczonych, przy Piątej Alei w Nowym Jorku, w ekskluzywnym domu towarowym Saks. Za oceanem stał się znany jako Antoine de Paris. Od 1933 podbijał Hollywood roku współpracował z wytwórniami Paramount i MGM. Miał również Salony w Londynie, w Warszawie, w Marsylii i w Cannes.
Słynny fryzjer stał się bohaterem sztuki teatralnej Coiffeur pour dames Marcela Gerbidona i Paula Armonta, na podstawie której nakręcono dwa filmy – w 1933 i w 1952 roku. Antoine tworzył też peruki i kostiumy do spektakli teatralnych, baletowych i operowych, również dla Baletów Rosyjskich.
W latach 1932-1937 wydawał ekskluzywne czasopismo „Antoine. Document pour la femme moderne”, w którym poruszano tematy związane z modą, sportem, stylem życia, kulturą i sztuką.
Prowadził bogate życie towarzyskie. Zachwycano się jego oryginalnymi strojami projektowanymi przez Sarę Lipską. Jeden z nich uwiecznił na portrecie Kees van Dongen. Miał niezwykłe wyczucie stylu i elegancji. Mówiono o nim król fryzjerów, fryzjer królów, cesarz fryzjerstwa, Napoleon trwałej ondulacji, fryzjer gwiazd, Fidiasz fryzjerstwa. Był ulubieńcem prasy, która poświęcała mnóstwo miejsca jego kreacjom.
Nie zapomniał też o swojej pasji artystycznej. Uczył się rzeźby u Xawerego Dunikowskiego. Wystawiał swoje dzieła na Salonie Niezależnych.
Pożegnania z Paryżem
Okres drugiej wojny światowej Antoine spędził w Ameryce, w tym czasie interesami we Francji zajmowała się niezawodna Marie-Berthe. Po powrocie do Paryża w 1947 roku jeszcze przez dwadzieścia lat Antoine aktywnie pracował.
W 1965 roku Antoine po raz pierwszy po drugiej wojnie światowej przyjechał do Polski. Potem jeszcze kilkukrotnie odwiedzał rodzinny kraj. W końcu Antoine przeprowadził się na stałe do Sieradza, gdzie żył skromnie. Zmarł 5 lipca 1976 roku. Antoine zabrał ze sobą swoje tajemnice, również te dotyczące losów jego ogromnego majątku.
Antoine de Paris, pionier nowoczesnego fryzjerstwa, pozostawił niezatarty ślad w historii mody i urody, łącząc innowację, sztukę i styl. Jego dokonania stanowią do dziś niewyczerpane źródło inspiracji.
Opublikowano w listopadzie 2024 r.